Vanuit de pastorie
Met vreugde kijk ik terug op het Kerstfeest en de tijd daarna. Veel mensen weten tijdens de Kerst de weg naar de kerk te vinden om hun hart op te halen aan de boodschap van vrede. De geboorte van Jezus maakt opnieuw wakker wat maar al te makkelijk wordt vergeten. Daarom hebben we die feestelijke herinnering nodig.
Inmiddels is de eerste dag van het nieuwe jaar aangebroken terwijl ik deze woorden schrijf. Tijdens de dienst op oudejaarsavond zongen we het lied van Dietrich Bonhoeffer ‘Door goede machten trouw en stil omgeven’ (Lied 511). In 2020 is het 75 jaar geleden dat Bonhoeffer opgehangen werd vanwege zijn verzet tegen de Nazi’s en de vervolging van Joden. Hoewel hij op jonge leeftijd stierf (39 jaar) heeft hij een indrukwekkend oeuvre nagelaten, waarvan de actualiteit opnieuw wordt ontdekt. In de theologie van Bonhoeffer spelen Maarten Luther en de Zwitserse theoloog Karl Barth (1886-1968) een grote rol.
Beide (Barth en Bonhoeffer) waren ze actief betrokken in de zogeheten ‘belijdende kerk’, die zich losmaakte van de ‘Duitse christenen’. De belijdende kerk verzette zich tegen de gedachte dat God zich verbindt aan naties zoals het Duitse volk. Het evangelie is voor alle mensen, zonder enige uitzondering. Niemand kan zich op God beroepen om mensen buiten te sluiten.
Dat deze gedachten nog steeds actueel zijn laat Claudia de Breij zien in haar Oudejaarsconference. Dat mensen zich beroepen op de joods-christelijke traditie om medemensen te weren zou door Jezus zelf allerminst gewaardeerd worden. Hij zou nooit hebben toegelaten wat cultuurchristenen in zijn naam beweren en als het kan in praktijk brengen. Al eerder zag ik try-out van haar conference in Groningen en kreeg nadien de kans om haar bedanken voor dit geluid en sluit deze bijdrage af met een paar strofen van een gedicht uit haar boek ‘Lang leven ons, wie willen we eigenlijk zijn?’:
Wees mild voor de man
Wees mild voor de vrouw
Mild voor wat je niet snapt
En laat het mild zijn voor jouWees hard voor de leugen
Wees fel op de macht
Wees zacht voor de zachten
Gebruik al je krachtOm de angst stuk te slaan
maar wees zacht voor de bangen
Laat ze niet achter
Wacht maar iets langer
Hartelijke groeten en voor dit nieuwe jaar wens ik u en jullie heil en zegen toe!
Ds. Bert L. van der Woude
