Verslag van het bezoek aan de synagoge in Enschede

Op zondagmiddag 13 oktober bezocht een groep de mooiste synagoge van West- Europa. Die staat aan de Prinsestraat in Enschede.

In de jaren negentig is met een restauratie begonnen en met een officiële heropening is de synagoge in 2004 weer geopend voor publiek. De grote sjoel heeft een koperen koepel van maar liefst 18 meter hoog, met prachtige goudmozaïeken aan de binnenkant.

We kregen een rondleiding door de synagoge, waarbij er verteld werd over joodse feesten, de uitleg van de symbolen en geschiedenis van de joodse gemeenschap in Nederland.

De synagoge van Enschede is onderdeel van het Grootste Museum van Nederland. De synagoge is in 1928 ingewijd. Begin 2004 telde de Nederlands-Israëlitische Gemeente Twente( N.I.K.) gemeente ongeveer 80 leden.

 

Exterieur

De synagoge heeft een lengte van ruim zeventig meter en wordt gekenmerkt door de grote koperen koepel in het midden en de twee kleine koepels aan weerszijden daarvan. Hierin is de invloed van oriëntaalse bouwstijlen op De Bazel duidelijk te zien. Het synagogecomplex bestaat uit drie onderdelen, twee woonhuizen (tegenwoordig bewoond door de rabbijn en zijn vrouw en het kantoor van de Stichting Synagoge Enschede) en de daadwerkelijke synagoge in het midden. Bij de hoofdingang staat een oorlogsmonument van Appie Drielsma ter nagedachtenis aan de bijna zevenhonderd omgebrachte joodse inwoners van Enschede. Behalve de hoofdingang waarboven de Hebreeuwse tekst uit Jesaja 56:7 “… want mijn huis zal een bedehuis heten voor alle volkeren” is gebeiteld, zijn er ook speciale ingangen voor de mannen en de vrouwen. Aan de achterzijde van het gebouw vindt men het rituele bad, de mikwe. Deze is echter niet toegankelijk of bruikbaar.

 

Interieur

De belangrijkste ruimte van de synagoge is de Grote Sjoel. Dit is de ruimte onder de grote koepel. Deze gebedsruimte biedt plaats aan zeshonderdvijftig gelovigen. De mannen zitten beneden, de vrouwen boven op de damesgalerij. Tegenwoordig worden het mannen- en vrouwendeel gescheiden door een houten scherm waar men wel doorheen kan kijken. De inrichting van de sjoel verwijst naar de tempel van Salomo. De Thorarollen liggen in de Heilige Arke, een kast die verwijst naar het ‘heilige der heiligen’ in de Tempel. Deze Arke is gericht op Jeruzalem.