Het geheim van Jezus van Nazareth, Eugen Drewermann antwoordt jongeren, Uitgeverij Patmos, 2e druk 2019, 141 blz.
Dit keer bij uitzondering een recensie van een boek in het Duits. Daar heb minstens twee redenen voor.
In de eerste plaats omdat het om een boek van Eugen Drewermann gaat. Zijn werk boeit mij al vanaf mijn studiejaren in Kampen en Amsterdam en ik ben blij dat ik hem inmiddels persoonlijk heb leren kennen en nog elke dag van hem leer. Drewermann is bescheiden genoeg om weinig belang te hechten aan alle aandacht voor zijn persoon. Zelfstandig leren denken en geloven, dat wenst hij mensen toe en spoort hen daarbij aan om barmhartig zijn voor elkaar. Als therapeut komt Drewermann in aanraking met mensen die in hun leven zijn stukgelopen. Zij zitten niet te wachten op verwijten maar op begrip en een helpende hand, zodat ze de weg naar het leven weer terug kunnen vinden. Bijbelse verhalen kunnen daarbij van betekenis zijn, mits je ze op een invoelende en menselijke wijze uitlegt. Drewermann wordt niet moe dat te doen en is nog steeds actief met het overdragen van zijn ervaring en kennis.
Inmiddels is hij bijna tachtig en de mensen die zijn werk waarderen zijn in het algemeen ook niet meer zo jong. Wat betekent dat voor de toekomst? Zijn er jongeren, die zich door zijn manier van Bijbeluitleg en geloven aangesproken voelen? Drewermann zelf heeft deze handschoen opgenomen en geeft met enige regelmaat lezingen op middelbare scholen. Godsdienstleraren zijn daar blij mee en er is zelfs een methode ontwikkeld om met de inzichten van Drewermann godsdienstles te geven.
Het boek dat ik hier onder de aandacht breng is het resultaat van een tweetal lezingen die Drewermann op een gymnasium gaf aan leerlingen en docenten van de bovenbouw. De eerste lezing ging over Jezus van Nazareth, de andere over Maarten Luther en diens actuele betekenis.
Na de lezing over Jezus ontstond er een levendig gesprek met de leerlingen. Eén van de docenten, Martin Freytag, besloot om dit gesprek voort te zetten en samen met zijn leerlingen een aantal vragen te bedenken die ze Drewermann voor konden leggen.
Dat is gebeurd en in een ruim zeven uren durend interview heeft Drewermann de vragen beantwoord. Die vragen en antwoorden vormen samen het boek dat ik hier bespreek.
Omdat ik de inhoud ervan belangrijk vind en dit boek niet zo’n dikke pil is als de meeste werken van Drewermann, ben ik bezig het te vertalen. Hopelijk verschijnt de vertaling in druk, maar lukt dat niet dan plaats ik de vertaling online in afleveringen*. Dat is de tweede reden dat ik dit boek alvast ter sprake breng.
Drewermann begint met een persoonlijk verhaal. Daaruit wordt duidelijk welke weg hij is gegaan en waarom. Daarna richt hij zijn aandacht op Jezus van Nazareth. Diens geboorte en kinderjaren komen aan bod, daarna zijn optreden in het openbaar (gelijkenissen, wonderen en Bergrede), het rijk van God, zijn dood aan het kruis en tenslotte zijn opstanding uit de dood. De interpretatie die Drewermann hiervan geeft is telkens weer verrassend en aansprekend. Ook de kerk komt ter sprake. De boodschap van Jezus en wat de kerk ervan gemaakt heeft staan vaak op gespannen voet met elkaar. Daar moeten we – zeker in gesprek met jongeren – de ogen niet voor sluiten. Voor Drewermann is de man uit Nazareth degene aan wie het leven getoetst moet worden en dat is iets dat blijft.
Een waardevol en prikkelend boek voor iedereen – jong en oud – die in kort bestek een heldere toegang tot de persoon van Jezus zoeken en het christelijke geloof in de geest van de Rabbi van Nazareth dieper willen verstaan.
Ds. Bert L. van der Woude
*In het kader van Bezinning & Cultuur geef ik op zondagmiddag 10 november een lezing over dit boek in de Marktpleinkerk. Aanvang: 15.30 uur. Zie het nieuwe Over de Brug Magazine, blz. 9.
