Inez van Oord, Rebible, ontdekking van vergeten verhalen. Uitgeverij Humanize en Kosmos Uitgevers, Utrecht/Antwerpen 2017, 240 blz.
Vorig jaar maakte ik in de tijd op weg naar Pasen al enthousiast melding van dit prachtig geïllustreerde boek. In het kader van Bezinning & Cultuur werd dit seizoen een gesprekskring aangeboden, maar vond te weinig belangstelling. Jammer, want het boek leent zich uitstekend om er met elkaar over te praten.
De schrijfster Inez van Oord (60) is uitgever, bladenmaker en journalist. Haar zoektocht naar innerlijk geluk vertaalde ze in een nieuw initiatief: het tijdschrift Happinez, een magazine over bewustwording en spiritualiteit.
In het voorwoord van Rebible schrijft ze over haar eigen spirituele zoektocht, die haar naar verschillen streken, tradities, religieuze (voor)beelden en boeken bracht, maar bij dit alles de bijbel waar ze mee was opgegroeid over het hoofd zag.
Na haar kinderjaren is ze de bijbel vergeten. Het boek bedoelt ze daarmee, niet de verhalen. Wonderlijke verhalen, moeilijke verhalen, iets uit haar jeugd wat ze deelt met veel van haar generatiegenoten.
De bijbel opnieuw!
De verhalen van toen zijn echter niet verdwenen. Ze leven voort in muziek, kunst, toneel en in allerlei verwijzingen. Blijkbaar zijn ze niet stuk te krijgen en verdienen het om zoveel jaar later opnieuw tegen het licht gehouden te worden. En precies dat doet ze in haar boek ‘Rebible’. Een Engels woord dat in het Nederlands geen mooie term oplevert. “Hertaling van de bijbel” komt nog het dichtst in de buurt of misschien “de bijbel opnieuw”.
Inez van Oord keert terug naar het boek en de verhalen uit haar jeugd en leest ze opnieuw. Onbevangen, met veel fantasie en uiteindelijk vertelt ze het oude verhaal in haar eigen woorden. Dat levert verrassende inzichten op.
Samen met broer Jos
Ze heeft het geluk dat ze terug kan vallen op haar broer Jos, die theoloog is. Een professional dus als het op uitleggen aankomt en iemand die er graag en regelmatig over preekt.
Jos begrijpt ook dat het een voordeel kan zijn om de verhalen een tijd lang met rust gelaten te hebben. “Pratend over God, zei mijn broer dat we eerst wat meer atheïstisch zouden mogen worden. Los van alles wat je meekreeg of in de kerk hoorde. Leeg worden en dan weer opnieuw gaan luisteren, ook naar de tekst. Dat kan verassend zijn”.
Lees alsof je wandelt
Zie de bijbel bijvoorbeeld als een stad. Met straten, pleinen en een hart. Je kunt er doorheen lopen, de gebouwen bezoeken, de mensen beluisteren, bewonderen. Zo kun je de bijbel bezoeken. Het is geen boek, maar een bundel, met verhalen, liederen, gebeden, sagen, mythen, legenden en een deel geschiedenis, maar altijd door gelovigen verteld. Rijk aan meningen, visies, overtuigingen, voorbeelden en visioenen. Lees alsof je wandelt.
Met elkaar hebben Inez en Jos een rijk boek geschreven dat mooi is vormgegeven en zo geïllustreerd dat het moderne over het oude heen is geschilderd of gedrukt. Samen bezochten ze ook plekken, die de verhalen uit de bijbel dichterbij brengen, zoals de Mozesberg in de Sinaï en de stad Rome. Natuurlijk is het boek niet volledig, maar de selectie van verhalen is goed gekozen, roept herkenning op en nodigt uit tot hertaling.
Rebible dus. Een spiritueel avontuur voor de komende veertigdagentijd.
