Samenvatting van de overdenking op zondag 14 mei.
Naar de lezing van Johannes 16: 5-15
Enkele gedachten passen bij de maaltijd van de Heer die wij met elkaar mogen vieren deze zondag. Gedachten die komen door de woorden door Jezus uitgesproken, aan tafel met zijn volgelingen.
Nooit echt weg
Het is een even mooie als wonderlijke ervaring dat iemand van wie wij houden nooit echt bij ons weg kan gaan. Zelfs als hij of zij gestorven is. Dan is zoveel van diegene in ons opgenomen dat we meer en meer beseffen wie deze mens voor ons was. Het is soms alsof diegene zachtjes, van binnenuit, tot ons gaat spreken. Hier gaat vaak tijd overeen. Hoe verder de afstand in tijd, hoe meer duidelijke wordt wat je van diegene in jezelf meedraagt.
Dergelijke gedachten bepalen wat er in het evangelie van Johannes wordt medegedeeld. Het is laat geschreven, bijna aan het einde van de eerste eeuw. De volgelingen van Jezus leden toen onder zware vervolgen. De grote vraag die hun bezighield, was: hoe gaat het verder met de zaak van Jezus, met alles waar hij voor stond, alles waar hij in geloofde? Is het verloren of is het juist kracht die leven geeft?
Om niet te vergeten
Johannes wil mensen iets meegeven om niet te vergeten. Om voor zichzelf te bedenken dat dat deze mens niet verdwenen is. Jezus is niet weg, maar heel dichtbij. Met zijn geest is hij inniger met de mensen verbonden dan ooit tevoren. Daarom legt hij Jezus de woorden in de mond dat het goed is dat hij gaat, zodat er ruimte gemaakt wordt voor de geest. Zodat mensen vanuit zichzelf gaan beseffen waar het om te doen is.
Van binnenuit verstaan
Drie woorden staan in deze lezing centraal: zonde, gerechtigheid en oordeel. Geen makkelijke woorden, maar woorden die erom vragen ook van binnenuit te worden verstaan.
Zonde wordt vaak opgevat van buitenaf, als maatstaf om mensen te veroordelen en zich zondig te laten voelen. Johannes bedoelt echter iets totaal anders. Hij wenst mensen toe om niet de angst laten regeren. Jezus wil mensen op het hart drukken: niet de angst is het voorteken, maar vertrouwen. Angst zoekt zekerheid, maar liefde leeft van vertrouwen. Als we dat motto met ons meenemen, dan krijgt zonde geen enkele kans. Dan gaan de mensen leven vanuit vertrouwen.
Gerechtigheid
Gerechtigheid of rechtvaardigheid gaat over samen. Geloof is geen persoonlijke zaak, al begint het bij ieder mens afzonderlijk. Geloof is de wens om mensen zonder angst met elkaar te verbinden. Bij bekenden gaat dit vanzelf, maar bij vreemden kost het meer moeite. Het is niet eenvoudig, maar het kan wel. Gerechtigheid betekent dat mensen er met elkaar zorg voor dragen dat ieder mens tot zijn of haar recht komt.
Een instrument om te kiezen
Het laatste woord, oordeel, klinkt alsof iemand anders een oordeel gaat vellen, maar oordelen betekent in Bijbelse zin dat je kiest. Dat je kritisch onderscheid maakt tussen wat leven geeft en wat niet. Jezus vraagt mensen mee te gaan in de gedachte om recht te doen. Dat je kiest voor vertrouwen in plaats van angst. Oordeel is dan niet iets om bang voor te zijn. Het is een instrument om goed te kunnen kiezen. Zonder angst, in liefde, vreugde en vertrouwen. Niet alleen met aandacht voor jezelf, maar ook voor de ander.
Dit kan alleen als de waarheid niet vast is te pinnen in een dogma of belijdenis, maar als het een waarheid is die van binnenuit spreekt. Net als de mens die er niet meer is, maar nog steeds innig met ons verbonden is.
